Czy kierowcy pracujący dla platform przewozowych to niezależni kontrahenci, czy pełnoprawni pracownicy? To pytanie od lat wzbudza emocje na całym świecie. Ostatni wyrok brytyjskiego Trybunału Pracy, uznający kierowców Bolta za pracowników, może wywrócić ten biznesowy model do góry nogami. Ale co to oznacza dla przyszłości przewozów?

Decyzja, która zatrzęsła branżą

Listopad 2024 roku przyniósł ogromne wyzwanie dla Bolta w Wielkiej Brytanii. Trybunał Pracy uznał, że kierowcy tej platformy nie są niezależnymi kontrahentami, jak twierdzi firma, lecz pracownikami. To oznacza, że Bolt musi zapewnić im świadczenia takie jak płaca minimalna, urlopy płatne czy dostęp do zabezpieczeń socjalnych. Nie chodzi tu tylko o wizerunkowy cios dla Bolta. Koszty związane z wypłatą zaległych świadczeń i dostosowaniem się do nowego statusu kierowców mogą wynieść nawet 200 milionów funtów. A to dopiero początek, bo inne kraje z pewnością przyglądają się temu precedensowi z zainteresowaniem.

Swoboda zatrudniania kontra prawa pracownicze

Praca dla platform takich jak Bolt czy Uber od zawsze była reklamowana jako elastyczna. „Jeździsz, kiedy chcesz, i zarabiasz na własnych zasadach” – to hasło, które zna każdy, kto myślał o pracy w tej branży. Ale czy ta wolność jest realna? Kierowcy często podkreślają, że mimo statusu kontrahenta ich zarobki zależą od algorytmów platformy, nad którymi nie mają żadnej kontroli,

Brytyjski Trybunał Pracy uznał, że takie warunki pracy bardziej przypominają klasyczny stosunek pracodawca – pracownik niż niezależną działalność gospodarczą. To argument, który z pewnością znajdzie uznanie wśród wielu kierowców na całym świecie.

Co oznacza ten wyrok dla Bolta?

Bolt musi teraz zmierzyć się z nie lada wyzwaniem. Po pierwsze, koszty dostosowania się do nowych przepisów mogą wpłynąć na ceny przejazdów, które staną się mniej konkurencyjne w porównaniu z tradycyjnymi taksówkami. Po drugie, firma może zacząć ograniczać liczbę kierowców, aby zmniejszyć obciążenia finansowe.

Ale wyrok może też oznaczać coś większego – zmianę w całej branży. Jeśli inne kraje pójdą w ślady Wielkiej Brytanii, model biznesowy platform przewozowych może wymagać całkowitej przebudowy. Czy Bolt, Uber i podobne firmy są gotowe na takie zmiany?

A jak wygląda to w Polsce?

W Polsce kierowcy Bolta czy Ubera wciąż działają jako niezależni kontrahenci, a sama branża przewozów na żądanie nie jest tak ściśle regulowana jak w Wielkiej Brytanii. Czy polski system mógłby pójść tą samą drogą? To raczej mało prawdopodobne w najbliższej przyszłości, biorąc pod uwagę luźniejsze podejście do rynku pracy i brak presji ze strony sądów.

Ale co by się stało, gdyby podobne przepisy pojawiły się u nas? Koszty przejazdów z pewnością wzrosłyby, co mogłoby zniechęcić pasażerów, a platformy zmuszone byłyby ograniczyć liczbę kierowców . Dla samej branży byłby to prawdziwy test przetrwania.

Rewolucja czy początek końca?

Decyzja brytyjskiego Trybunału Pracy to wyraźny sygnał, że era „gig economy” – gospodarki opartej na elastycznej pracy – wkracza w nową fazę. Czy model, w którym platformy czerpią zyski, unikając odpowiedzialności wobec swoich kierowców, zaczyna się kruszyć?

Z jednej strony wyrok ten może przynieść kierowcom większe bezpieczeństwo finansowe i stabilność, na które od lat czekali. Z drugiej strony, firmy takie jak Bolt mogą znaleźć się w trudnej sytuacji finansowej, co wpłynie na użytkowników końcowych – nas, pasażerów.

Moja konkluzja

Patrząc na ten wyrok, trudno nie zastanawiać się, gdzie kończy się elastyczność, a zaczyna wykorzystywanie. Kierowcy Bolta i podobnych platform często balansują na krawędzi – z jednej strony cenią wolność, z drugiej, realia pracy często przypominają relację pracodawca – pracownik. Czy ten model powinien ewoluować? Moim zdaniem tak.

Wyrok brytyjskiego Trybunału może być impulsem do dyskusji, którą powinniśmy podjąć także w Polsce. Co jest ważniejsze – elastyczność czy stabilność? Jak pogodzić interesy kierowców, pasażerów i firm przewozowych?  Ja widzę tutaj ogromne pole do zmian, ale ciekawi mnie, co Wy o tym sądzicie. Czy zgadzacie się z decyzją brytyjskiego sądu? A może uważacie, że model „gig economy” w obecnej formie powinien zostać zachowany? Dajcie znać w komentarzach – chętnie poznam Wasze zdanie!